این روزها مهاجرت، تحصیل و کار در کانادا برای بسیاری از افراد به یکی از مطمئنترین راههای ساختن آیندهای بهتر تبدیل شده است. اما برای اینکه این مسیر را آگاهانه طی کنید، باید با ساختار شغلی کانادا و نظام طبقهبندی ملی مشاغل آن، یعنی ناک (NOC)، بهخوبی آشنا شوید.
طبقهبندی ملی مشاغل کانادا (NOC)، سیستمی است که توسط دولت کانادا برای دستهبندی و تعریف مشاغل مختلف در بازار کار این کشور استفاده میشود. این سیستم، ابزاری حیاتی برای درک و مدیریت نیروی کار کانادا است و اطلاعات دقیقی درباره نقشها، مسئولیتها، و مهارتهای مورد نیاز در هر شغل ارائه میدهد. سازمان مهاجرتی کهن بابا در این مقاله، به طور جامع به بررسی طبقهبندی NOC، ساختار آن و اهمیت این سیستم میپردازد.
سیستم طبقه بندی ملی مشاغل کانادا (NOC) مخفف (National Occupational Classification) یک سیستم طبقه بندی دقیق و جامع است که تمامی مشاغل موجود در کانادا را پوشش میدهد. این سیستم با استفاده از یک ساختار 5 رقمی، اطلاعات مفیدی در مورد هر شغل، از جمله سطح مهارت مورد نیاز، وظایف اصلی و شرایط کاری ارائه میدهد. آشنایی با NOC به متقاضیان مهاجرت کمک میکند تا از فرصتهای شغلی موجود در کانادا آگاه شده و تصمیمات آگاهانهتری بگیرند. از این سیستم نهتنها در سیاستهای مهاجرتی، بلکه در تدوین برنامههای آموزشی، تحلیلهای بازار کار و حتی استخدام کارفرمایان کانادایی استفاده میشود.
به بیان ساده، NOC نقشهی راه مشاغل در کانادا است که همهی ذینفعان بازار کار، از مهاجر تا کارفرما، به آن اتکا میکنند.
طبقه بندی ملی مشاغل کانادا یا NOC، اولین بار در سال 1991 معرفی شد و از آن زمان تاکنون چندین بار بهروزرسانی و اصلاح شده است. این سیستم با گذشت زمان، بهمنظور پاسخگویی به نیازهای متغیر بازار کار و بهبود درک از مشاغل جدید و در حال ظهور تغییر یافته است. یکی از تغییرات مهم در سال 2011 رخ داد، که در آن سیستم NOC بهطور کامل بهروزرسانی شد تا با تغییرات ساختاری در اقتصاد کانادا همگام شود. آخرین نسخه این سیستم در سال 2021 منتشر شد که شامل تغییرات عمدهای در دستهبندیهای شغلی و سطح مهارتها بود.
سیستم ناک از زمان معرفی تاکنون، در بازههای زمانی مشخصی بروزرسانی شده است:
سال | نسخه | تغییرات کلیدی |
---|---|---|
1992 | NOC 1992 | نسخه پایه اولیه |
2001 | NOC 2001 | بازبینی بر اساس ساختار بازار |
2011 | NOC 2011 | اصلاح دستههای شغلی |
2016 | NOC 2016 | بهروزرسانی فنی و نرمافزاری |
2021/2022 | NOC 2021 | تحول ساختاری با معرفی TEER |
2025 | NOC 2025 | همگام با بازار کار نوین، هوش مصنوعی و مهاجرت دیجیتال |
نسخه جدید طبقهبندی مشاغل در کانادا یعنی ناک 2025 نهتنها بر پایه ناک 2021 بنا شده، بلکه با تحلیلهای آماری گسترده، بررسی نیاز بازار و آیندهپژوهی شغلی طراحی شده است. در این نسخه، تمرکز اصلی روی انطباق دقیقتر میان مهارتها و مشاغل و همچنین درک بهتر سطوح مسئولیتها است. مهمترین تغییرات سیستم طبقهبندی مشاغل کانادا در سال 2025 عبارتند از:
به عنوان مثال، مشاغل مدیریتی که قبلاً در سطح مهارت 0 بودند، اکنون با کد TEER 0 مشخص شدهاند. این کدها نمایانگر میزان تحصیلات، تجربه و مسئولیتپذیری مشاغل هستند.
NOC از یک ساختار سلسلهمراتبی برخوردار است که به چهار سطح اصلی تقسیم میشود:
دستهبندی گسترده (Broad Occupational Categories) | دستهبندی شغلی گسترده بر اساس نوع شغل، حوزه کاری، زمینه تحصیلی و تجربه مورد نیاز برای هر شغل تعیین میشود. به طور کلی 10 دستهبندی گسترده در طبقه بندی ملی مشاغل کانادا در آخرین نسخه 2021 وجود دارد. |
گروههای اصلی (Major Groups) | این گروهها، دستهبندیهای گسترده را به حوزههای تخصصیتر تقسیم میکنند و شامل 45 دسته هستند. |
زیرگروههای اصلی (Sub-Major Groups) | این گروهها، تقسیمبندی دقیقتری از گروههای اصلی را ارائه میدهد و شامل 89 دسته هستند. |
گروههای فرعی (Minor Groups) | این گروهها به صورت خاصتری به حوزههای تخصصی در زیرگروهای اصلی میپردازند و شامل 162 دسته هستند. |
واحدهای شغلی (Unit Groups) | این گروهها دقیقترین سطح هستند و مشاغل خاص و وظایف و الزامات مرتبط با آنها را توصیف میکنند و شامل 516 دسته هستند. |
در ناک 2025، ساختار طبقهبندی کاملاً سلسلهمراتبی و دقیق است و مشاغل در 5 لایه تقسیم شدهاند:
سطح | عنوان | توضیح |
---|---|---|
لایه اول | Broad Occupational Category | دستهبندی کلی بر اساس صنعت یا نوع فعالیت |
لایه دوم | Major Group | تقسیمبندی بر اساس تخصص حرفهای |
لایه سوم | Sub-major Group | گروههای میانی با تمرکز موضوعی بیشتر |
لایه چهارم | Minor Group | زیرگروههای مرتبط به لحاظ شغلی |
لایه پنجم | Unit Group | دقیقترین سطح که شغل خاص را تعریف میکند |
شغل: مهندس عمران (Civil Engineer)
Broad | کد 2 (علوم طبیعی) |
Major | 21 |
Sub-major | 213 |
Minor | 2130 |
Unit | 21300 |
این مثال نشان میدهد که چطور هر شغل به صورت کاملاً سلسلهمراتبی و هدفمند در جایگاه خاصی طبقهبندی میشود.
یکی از تحولات کلیدی در نسخه جدید ناک کانادا، جایگزینی مدل TEER به جای سطح مهارت است. واژه TEER مخفف Training, Education, Experience and Responsibilities به معنای آموزش، تحصیلات، تجربه و مسئولیت است.
TEER | ویژگیها | مثالهای شغلی |
---|---|---|
TEER 0 | مشاغل مدیریتی | مدیر مالی، مدیر بازاریابی |
TEER 1 | نیاز به مدرک دانشگاهی | مهندس نرمافزار، مشاور مالی |
TEER 2 | دیپلم کالج یا کارآموزی +2 سال | تکنسین آزمایشگاه |
TEER 3 | دیپلم یا آموزش ضمن کار | نانوا، کمک دندانپزشک |
TEER 4 | دیپلم دبیرستان یا آموزش کوتاهمدت | فروشنده، نگهدار کودک |
TEER 5 | بدون نیاز به آموزش رسمی | راننده تحویل کالا، کارگر فضای سبز |
در کنار مدل TEER، سیستم ناک از تقسیمبندی گستردهای به نام BOC – Broad Occupational Category استفاده میکند. این تقسیمبندی به 10 دستهی کلی بر اساس حوزه کاری تقسیم میشود:
BOC | حوزه فعالیت |
---|---|
BOC 0 | مدیریت ارشد و قانونگذاری |
BOC 1 | مشاغل مالی، اداری و تجاری |
BOC 2 | علوم طبیعی، فنی و مهندسی |
BOC 3 | سلامت و بهداشت |
BOC 4 | آموزش، حقوق و خدمات اجتماعی |
BOC 5 | هنر، فرهنگ و ورزش |
BOC 6 | فروش و خدمات |
BOC 7 | فنی، حملونقل و اپراتورها |
BOC 8 | کشاورزی، منابع طبیعی |
BOC 9 | تولید و تاسیسات |
این دستهبندی، درک جامعتری از ساختار شغلی در بازار کانادا فراهم میسازد.
یکی از مهمترین کاربردهای سیستم NOC، استفاده از آن در برنامههای مختلف مهاجرتی کانادا است. اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) از کدهای NOC برای تحلیل تقاضای بازار کار، تعیین صلاحیت متقاضیان مهاجرت و اختصاص امتیاز در سیستم اکسپرس انتری استفاده میکند.
در نسخه ناک 2021، که تا سال 2025 معتبر است، مشاغل در دستههای TEER 0، 1، 2، و 3 برای برنامههای اکسپرس انتری واجد شرایط هستند. این تغییر نسبت به سیستم ناک 2016، که تنها مشاغل در سطوح مهارتی 0، A، و B را شامل میشد، دامنه مشاغل واجد شرایط را گسترش داده است.
برنامه | مهارت زبانی (CLB) | نوع/سطح تجربه کاری | میزان تجربه کاری | پیشنهاد شغلی | تحصیلات |
---|---|---|---|---|---|
تجربه کانادایی (CEC) | CLB 7 برای TEER 0 و 1 CLB 5 برای TEER 2 و 3 | تجربه کاری کانادایی در TEER 0، 1، 2، یا 3 | 1 سال در 3 سال گذشته | لازم نیست | لازم نیست |
نیروی کار ماهر فدرال (FSWP) | CLB 7 | تجربه کاری در TEER 0، 1، 2، یا 3 | 1 سال مستمر در 10 سال گذشته | لازم نیست (امتیاز اضافی برای جاب آفر) | تحصیلات متوسطه الزامی |
اسکیل ترید فدرال (FSTP) | CLB 5 برای Speaking و Listening CLB 4 برای Reading و Writing | تجربه کاری در مشاغل فنی TEER 2 یا 3 | 2 سال در 5 سال گذشته | جاب آفر معتبر یا گواهی صلاحیت | لازم نیست |
با اجرای نسخه NOC 2021 در سال 2022، و همچنین نسخه بهروزرسانیشده در سال 2025، همه متقاضیان مهاجرت باید کد NOC شغل خود را مطابق ساختار جدید تعیین و در پروفایل مهاجرتی خود ثبت کنند.
کانادا بهروزرسانیهایی اساسی در لیست مشاغل مهاجرتپذیر اعمال کرده است تا با تحولات بازار کار، افزایش نیاز به مشاغل فنی و تغییر سبک زندگی و تکنولوژی هماهنگ شود.
کد ناک جدید | عنوان شغلی |
---|---|
32101 | دستیار دندانپزشک |
33102 | کمک بهیار |
43201 | زندانبان |
73301 | راننده کامیون |
73401 | راننده اتوبوس، اپراتور مترو |
72204 | اپراتور تجهیزات سنگین |
42202 | دستیار معلم در مدارس |
73400 | اپراتورهای حملونقل و لجستیک |
73202 | مونتاژ کننده هواپیما |
65210 | زیباییشناس و الکترولوژیست |
65310 | نصب و تعمیرکار مسکونی و تجاری |
73402 | افسر کنترل حملونقل |
43100 | پلیس قضایی |
73403 | توزیعکننده خدمات |
65211 | سمپاش و کنترلکننده آفات |
73404 | سایر تعمیرکاران عمومی |
این مشاغل اکنون واجد شرایط برنامههای اکسپرس انتری هستند و از طریق آن میتوان برای مهاجرت دائم اقدام کرد.
در مقابل، برخی مشاغل که در نسخههای قبلی واجد شرایط بودند، در ناک 2025 دیگر در دستههای TEER 0 تا TEER 3 قرار نمیگیرند و از سیستم اکسپرس انتری حذف شدهاند. مشاغل حذفشده عبارتند از:
حذف این مشاغل بدان معنا نیست که دیگر امکان مهاجرت ندارند. همچنان از طریق برنامههای استانی (PNP) و مسیرهای دیگر، با برخی از آنها میتوان وارد فرآیند مهاجرت شد.
برای درک بهتر نحوه کارکرد کد ناک، در ادامه شغل مهندس عمران به عنوان مثال بررسی شذه است:
سطح ساختار | توضیح | کد مربوطه |
---|---|---|
Broad Occupational Category | علوم طبیعی و کاربردی | 2 |
Major Group | مشاغل مهندسی | 21 |
Sub-major Group | مهندسی عمران | 213 |
Minor Group | عمران و مکانیک | 2130 |
Unit Group | مهندس عمران | 21300 |
همانطور که مشاهده میکنید، کد NOC در نسخه جدید پنجرقمی است و ساختاری سلسلهمراتبی دارد که نشاندهنده جایگاه دقیق هر شغل در اقتصاد کانادا است.
برنامههای مهاجرت استانی نیز به شدت به NOC وابسته هستند. بسیاری از استانهای کانادا مانند بریتیش کلمبیا، انتاریو و آلبرتا از سیستم ناک 2025 برای انتخاب مشاغل مورد نیاز خود استفاده میکنند. در حقیقت، اگر یک شغل در سطح TEER 0 تا 3 قرار داشته باشد، احتمال بالاتری برای پذیرش در این برنامهها دارد. همچنین:
انتخاب شغل برای مهاجرت یا یافتن کار در کانادا نیاز به تحلیل دقیق اطلاعات دارد. سیستم طبقهبندی مشاغل NOC به شما این امکان را میدهد تا با دستهبندی TEER و کدهای جدید، انتخاب بهتری داشته باشید.
به عنوان مثال، اگر شما نانوا هستید، شغل شما در TEER 3 قرار دارد، و به CLB 5 یا بالاتر برای واجد شرایط شدن در CEC نیاز خواهید داشت.
سیستم ناک در سال 2025 ابزاری کلیدی برای مهاجران، جویندگان کار، و کارفرمایان در کانادا است. با درک ساختار TEER، کدگذاری 5 رقمی، و دستهبندیهای گسترده شغلی، میتوانید فرصتهای شغلی و مهاجرتی مناسب خود را شناسایی کنید. این سیستم نهتنها به تحلیل بازار کار کمک میکند، بلکه راه را برای مهاجرت موفق به کانادا هموار میسازد. با بهروزرسانی پروفایل اکسپرس انتری و استفاده از منابع معتبر، شانس خود را برای موفقیت در بازار کار کانادا افزایش دهید.